Start de muziek / film
Al snel bleek dat de controle en het gemak waarmee deze sub speelt buitengewoon zijn. Ik begon het feest in stereo muziek mode met enkele klassieke opnames. Een test van een subwoofer vraagt uiteraard passende muziekstukken. De “Passacaglia in C mineur”, BWV-582 in een uitvoering door Ton Koopman en van J.S. Bach benadert naar mijn mening het hoogtepunt van het orgeloeuvre van deze componist. Mijn favoriete beluistering ervan gebruikt mijn zeer direct klinkende Fostex hoorn luidsprekers die echter als nadeel hebben dat hun extensie in het laag te beperkt is voor sommige werken. Kerkorgel is er daar uiteraard één van, met bij sommige orgels effectieve tonen tot 16 Hz. Een subwoofer biedt dan uitkomst maar enkel onder strikte voorwaarden. De snelheid en definitie van de hoorns moet kunnen geëvenaard worden door die van de sub. Een niet evidente satelliet-subwoofer combinatie. Mijn referentie sub, een REL Strata III op leeftijd en speciaal aangeschaft voor zijn muzikale prestaties, is in staat hier uitkomst te bieden. Na vergelijking bleek de DXD-12012 ruim in staat de snelheid en detaillering van de REL te evenaren.
De hoorns zijn in staat om een wijde bühne neer te zetten maar als de sub niet goed genoeg is blijft het instrument “klein” klinken. Niet zo echter bij de Kreisel, die het orgel van de Grote Kerk te Maassluis levensgroot etaleerde. Kerkorgel wordt voor een bepaald deel meer gevoeld dan gehoord, ook bijvoorbeeld het bewegen van de luchtmassa’s in de enorme pijpen wordt tastbaar gemaakt indien de sub dit aankan. En dat was hier zeker het geval. Ook modernere muziek,bijvoorbeeld in de vorm van het bluesnummer “Life will be better” van Sugar Ray Norcia en Charlie Musselwhite uit het album “Blues for a rotten afternoon”, laat zien dat de DXD-12012 zonder verpinken in staat is om, vooral dan door zijn schijnbare afwezigheid, de focus van de muziek te leggen op de totaalbeleving. Het “sub” slaat niet alleen op het ultralaag, maar refereert evenzeer naar de “subtiele” manier waarop met de volumeknop moet omgegaan worden. Het is niet altijd makkelijk een goed evenwicht te vinden en ook een goede plaatsing van een subwoofer is cruciaal. Een hoekplaatsing is eigenlijk optimaal maar niet altijd makkelijk te realiseren met subs van deze omvang. Een trillingsvaste plant en een tafelkleedje kan eventueel uitkomst bieden.
En dan op naar film. De klassieke verfilming van Pink Floyds “The Wall” zet zwaar in op de soundtrack. Deze neemt een hoofdrol op en moet dan ook met het nodige aplomb kunnen worden neergezet. De Fostex FE208 E Sigma gebaseerde hoorns werden hier vervangen door 5 kleinere satelliet speakers van eigen bouw, maar met een beperkte diepgang. De Kreisel zorgde hier vanaf de standaard 80Hz en lager voor de nodige details en druk. De film moet het meer van de muziek dan van de effecten hebben maar er was al aangetoond dat de DXD-12012 daar perfect mee kan omgaan. De sub was hier duidelijk van betere huize dan de satellieten.
Om de cirkel rond te maken werd de test dan beëindigd met “Star Wars Episode 1, The Phantom Menace”, origineel ook gemasterd met Kreisel apparatuur. De effecten zijn hier uitermate spectaculair. De sub brengt me in de waan midden in de actie te zitten. De reserve is duidelijk groter dan mijn welbehagen en af en toe moet ik de virtuele kraan een beetje toedraaien. De sub is in staat om behoorlijk grotere kamers dan mijn zeer beperkte 20m² grote filmkamer van levensechte effecten te voorzien, als je althans in dit specifieke geval even vergeet dat er in de ruimte eigenlijk geen geluidseffecten te beleven vallen.