Review: De Klipsch Heresy IV, weinig luidsprekers met deze afmetingen klinken zo groot en efficiënt

Wat doe je als je een geüpdate versie van een ‘zeer oud’ luidspreker model opgestuurd krijgt voor een luister- en beoordelingstest? Enerzijds ben je benieuwd, want hoe slaagt zo’n luidspreker model erin om meer dan 60 jaar te ‘overleven’? Maar anderzijds vraag je je af of zo’n vintage ontwerp met de moderne technologie meekan. Maar de Klipsch Heresy IV intrigeert me wel… Zijn sobere looks stralen pure retro klasse uit die me met weermoed doet terugdenken aan de warme klanken en vooral het uitzicht van de muziekinstallatie bij mijn grootouders. Maar retro is zeker niet passé. Ik vind het model er ‘vet’ uit zien en ben zeer te spreken over de gezellige aanwezigheid van de Heresy’s in mijn luisterkamer. Of die gezelligheid ook vertaald wordt naar pure muzikale emotie doe ik graag in het volgende verhaal voor je uit de doeken. 

Klipsch

Bij Klipsch denk ik vooral aan strakke luidsprekers, meestal in een zwarte uitvoering en met een geel, goud of bruin accentje. Verder denk ik aan de verschillende demonstraties waarbij men het hoge rendement van de geluids- of muziekweergave van Klipsch ging aantonen. Indrukwekkende demo’s waren dat waarbij de muziek of de versterker geen enkele krimp gaf terwijl de Klipsch luidsprekers gemakkelijk meer dan 100dB uit hun lijf persten. Tot nu toe was het verhaal van Klipsch er vooral één van kracht en aanwezigheid. 

Daarna hebben we de voeling verloren met het merk, waarschijnlijk omdat het zoekende was naar zijn onderscheidend vermogen, zijn unieke branding in een ‘overbevolkte’ hifi-markt. Het is niet gemakkelijk om hierin het ‘onderscheid’ te maken. Tot we bij Alain Michiels van Audioscape de nieuwe producten en filosofie van Klipsch te zien kregen. Moderne en leuke producten met een knipoog naar het verleden. Retro branding voor moderne technologie. Een eerbetoon aan Paul W. Klipsch die zelf tot de befaamde Klischorn kwam door het continu zoeken naar verbeteringen en het doorontwikkelen van bestaande producten. Bezegeld door zijn eerste patent in 1945 en nu nog steeds een uithangbord van de Klipsch producten door kwaliteit en ‘houdbaarheid’.

Er is tussen 1945 en nu veel gebeurd maar de legendarische Klipsch ontwerpen kunnen zich nog steeds meten met de huidige hifi-producten. Niet alleen vanwege een mooie, warme houten uitstraling, tegenwoordig terug ‘in’ in de wereld van wonen en design, maar vooral vanwege zijn strak afgewerkte front en een achterkant die flexibiliteit en mogelijkheden weergeven. 

Via deze retro uitstraling, die zijn oorsprong werkelijk vond op het einde van de 2de wereldoorlog – nu net 75 jaar geleden, komen we uit bij de Heritage serie. Deze uitgebreide serie geeft een zicht op het verleden maar is zo ontwikkeld dat elke luidspreker in elke klasse mee kan met moderne speakers. De technologische reis vertrok vanuit de Klipschorn en daar zijn de La Scala, de Forte, de Cornwall en als eerste de Heresy uit voort gekomen. Een kleine luidspreker die dicht tegen de volwassenheid van voorgaande luidsprekers aanzit. Speels, klein, maar toch aangenaam aanwezig met een uitgesproken fijn karakter. 

I, II, III, … Heresy IV

Brussel, wereldtentoonstelling 1958. Eén van de nieuwe luidsprekers die werden voorgesteld, u raadt het wel…, het was de Klipsch Heresy. Paul W. Klipsch heeft jaren gezocht naar een kleine luidspreker die in elke huiskamer kon geplaatst worden. Een moeilijke zoektocht omdat de Klipsch filosofie, m.a.w. het ‘live’-karakter van de muziekweergave, behouden moest worden. Dus na het succes van de Klischorn werd bij Klipsch energie gestoken in het ontwikkelen van een ‘kleine’ luidspreker die toegankelijk is voor iedereen.

63 jaar na de lancering en 62 jaar na de presentatie op de wereldtentoonstelling in Brussel vullen er nu in 2020 een paar nieuwe Heresy IV luidsprekers mijn luisterkamer.  Een legendarisch ontwerp dat nog steeds up-to-date is. Up-to-date met versie IV. D.w.z. dat versie 3, die in 2006 reeds een upgrade kreeg door een krachtige woofer, bi-wire aansluiting, midrange- en compressieruimtes en een titanium diafragma, nu nog verder werd verbeterd. De Heresy IV bevat een nieuwe k-702 midrange compressiedriver met een polyimide diafragma voor uitzonderlijke details en dynamiek. De k-702 midrange speaker is gekoppeld aan de k-704 tractrix®-hoorn. Hierdoor krijg je een breder geluidsbeeld en een soepele overgang in het gehele luisterveld.

De k-107-ti titanium tweeter heeft een geheel nieuwe opbouw die ervoor zorgt dat er een uitzonderlijk gelijkmatige hoogfrequente spreiding over het hele luistergebied is. En dat zorgt nu net voor een nauwkeurige en bredere sweet spot. Verder heeft men ook de volledige crossover filters van deze drieweg-luidspreker aangepakt. Door het gebruik van nog betere en nieuwere elektronische componenten in deze nieuwe filter, wordt het ‘elektrisch’ verlies sterk geminimaliseerd. Minder verlies betekent een meer correcte en efficiëntere weergave zodat muziek beluisteren nog meer levensecht wordt. Het nieuwe crossover netwerk sluit heel nauw aan bij de hoogwaardige drieweg-ontwerpen van de Klipschorn, de La Scala en de Cornwall luidsprekers. 

Tractrix®-poorten

Geheel nieuw voor de Klipsch Heresy IV is de baspoort aan de achterkant. Deze poort zorgt voor een verlaging van het lage frequentiebereik van de nieuwe Heresy’s met maar liefst 10 Hz! De basweergave wordt hierdoor zeer uniek voor zo’n kleine luidspreker. Deze baspoort maakt gebruik van de nieuwe Tractrix-geometrie en zorgt voor de snelste en meest efficiënte luchtoverdracht in zijn klasse. Ook is deze poort zo ontwikkeld dat er bij de luchtverplaatsing van de bassen minder turbulenties ontstaan zodat de weergave nog mooier en krachtiger is.

Bi-amping

Boven deze poort bevindt zich het kwalitatieve ingangspaneel. De 4 hoogwaardige luidspreker klemmen per box geven je de keuze om de Heresy’s met één paar luidsprekerkabels aan te sluiten door Bi-amping of Bi-wiring toe te passen. Intern is er Audioquest type 4 bekabeling toegepast om het signaal van de versterker naadloos via de klemmen naar het crossover-netwerk te sturen.  

Hoge efficiëntie

Door het licht kantelen van de luidspreker naar boven toe en het integreren van alle bovenstaande verbeteringen klinken de Klipsch Heresy’s uniek. We kunnen zeggen dat weinig luidsprekers van deze afmetingen zo groot en efficiënt klinken. Daarnaast heb je door z’n relatief kleine afmetingen (i.v.m. de andere Heritage luidsprekers) een grote flexibiliteit om de luidsprekers in je luisterkamer te zetten.

Luistertest

Eens de Heresy IV in onze luisterkamer is geplaatst, hebben we wat gevarieerd met de positionering t.o.v. de muur en het indraaien van de speakers. Ongeveer 40 cm van de muur en lichtjes ingedraaid naar mijn luisterpositie klinken ze naar mijn smaak het best. Via de Supra bekabeling sturen we de Heresy’s aan met de Roma 96DC buizenversterker van Synthesis. Deze versterker levert een vermogen van 2x25W en is uitermate geschikt om de efficiëntie van de Klipsch Heresy te testen. Naast het aansturen via de Roma 96DC hebben we zijn transistor-tegenhanger, de Roma 54DC met een vermogen van 2x170W, gebruikt. Natuurlijk zijn we uitermate nieuwsgierig hoe de Heresy’s acteren met dit reservoir van extra power. Verder gebruiken we als bron een High res Bluesound streaming module en een Technics SL1200G platenspeler.  Kortom heel mooie apparatuur om tijdens deze test alle weergave aspecten van de Klipsch Heresy IV naar waarde te schatten. 

De Klipsch Heresy IV is breed inzetbaar. Ik kan niet beslissen of ik de weergave met buizenversterker beter vind dan deze met de transistorversterker maar in beide gevallen spelen ze met karakter. In het eerste geval hoor je vooral het ‘warmere’ karakter van de buizen die wat details afvlakken maar toch een aangename klank produceren. Bij de transistor weergave laat de Heresy een heel ander aspect van zijn mogelijkheden zien. De details van de muziekweergave liggen hier een heel eind hoger en ze spelen met een precisie die ik niet verwacht had gezien het mooie, maar eerder sobere en kleine uiterlijk van de Heresy’s.

Bij beide aansturingen valt me het directe geluid op. Het ‘right in your face’-gevoel. Door hun presence is de muziekweergave heel aanwezig, fris en lijkt het alsof de muzikant zelfs voor de luidsprekers staat te spelen. Dat was wel even wennen aangezien mijn laatste luidsprekers telkens het geluidsbeeld naar achteren trokken. Waar dat laatste eerder afstand creëert tussen luisteraar en weergave, creëert de Heresy net een betrokkenheid bij de muziek waar je best wel vrolijk van wordt.

De Klipsch Heresy IV is duidelijk een allrounder. Zijn uiterlijk doet me eerder terug denken aan de Rock van de jaren ‘70 en ‘80. Muziek van Deep Purple, Pink Floyd, Dire Straits en zelfs U2 klinken prachtig op deze luidsprekers. Maar daar stopt het niet bij : Pop en Elektro. Jaag de laagste klanken van Jon Hopkins met Singularity door de speakers en je krijgt een geluidsbeeld dat er staat zelfs bij de iets minder krachtige ‘buizenversterker’ weergave. Verder spelen de Klipsch Heresy’s met een zeer open geluidsbeeld, dat weliswaar naar voren is gericht maar hierdoor direct een heleboel fijne details laat horen zonder té analytisch of té koel te zijn. Analytische speakers laten eerder het muzikale gevoel wegvallen maar door zijn tijdloze ontwerp, hoogwaardige updates en unieke baspoort laten ze een heel muzikale geluidsweergave horen. De grote basdrive in combinatie met deze baspoort is verantwoordelijk voor dit diepe laag en vooral voor de muzikale ondersteuning van de geluidsweergave. Hier klinkt het zoals ik het wil horen : stevig, maar vooral heel aanstekelijk.

Een ander en heel belangrijk aspect dat ik graag belicht is de ‘live’-weergave van deze luidsprekers. Zet je Jazz of Blues op dan voel je heel snel dat dit de weergave is die je wenst bij deze muziekstijl. De Heresy’s klinken heel muzikaal en brengen de sfeer van het Blues of Jazz nummer direct in je luisterkamer. Ik heb hierbij telkens het gevoel gehad aanwezig te zijn bij de ‘live’-performance van de groep.

En zo kom ik bij de grootste verrassing of het meest verborgen talent van de Heresy IV :  Klassieke muziek. De openheid van de Heresy’s in combinatie met het hoge detailniveau van de weergave klinkt indrukwekkend goed. Ook positionering van de instrumenten worden op een zeer hoog niveau weergegeven. De directheid en het naar voren spelen geeft net genoeg energie om het muzikale spel, de intensiteit van de muzikant te voelen. Giet daarover nog een degelijke portie muzikaliteit en je krijgt een luidspreker die de moeilijke klassieke muziekweergave ook tot prachtig einde kan brengen. 

Besluit

Ben je een muziekliefhebber in de breedte? Heb je een brede muzieksmaak en wil je luidsprekers die kunnen meegroeien in een muziekinstallatie die regelmatig van aansturing verandert? Hou je van livemuziek en het voelen van de muzikanten? De Klipsch Heresy IV is een luidspreker die na meer dan 60 jaar nog steeds zeer relevant is en me uitermate heeft laten genieten van alle mogelijke soorten muziek. Naast het design dat mij (en ook m’n vrouw) zeer aanspreekt heb je de hoogwaardige afwerking, intern en extern, die dit luidsprekerontwerp in zijn klasse op een zeer hoog niveau heeft gebracht. 3.800 euro voor een paar luidsprekers is een hele brok maar je krijgt er veel voor terug. Vooral muzikaal genot voor jaren. En als er na een tijdje een Heresy V uitkomt dan kan je deze legendarische luidsprekers nog steeds aan een liefhebber zonder al te veel ‘verlies’ verkopen. Er zijn geïnteresseerden genoeg en ik kan ze moeilijk ongelijk geven. Ik ben fan…

Specificaties: 

• Frequentiebereik: 48 Hz – 20 kHz +/-4 db
• Gevoeligheid: 99 db @ 2.83V / 1m
• Vermogen (continu/piek): 100 Watt / 400 Watt
• Maximum SPL: 116 db continu
• Nominale impedantie: 8 Ohm
• Crossover frequentie: hf: 4500 Hz, mf: 850 Hz
• Hoge frequentie driver: k-107-ti 1” (2.54cm) titanium diaphragm compression driver
• Midrange: k-702 1.75” (4.45cm) polyimide diaphragm compression driver
• Lage frequentie driver: k-28-e 12” (30.48cm) fiber-composite cone woofer
• Materiaal behuizing: MDF
• Ingangen: dual binding posts / bi-wire / bi-amp
• Afmetingen: 39,37 x 33,66 x 63,01cm (b x d x h)
• Gewicht: 20,41 kg