Tijdens de zomervakantie van vorig jaar (2022) kwam onze hoofdredacteur met de vraag om opnieuw een review te schrijven over een soundbar: de Sonos Ray. De review is na te lezen via deze link. Nu, februari 2023, hebben we een combi van de Sonos Ray en Sub Mini ontvangen om te testen. Omwille van de combinatie, eerst even de Sonos Ray soundbar bespreken (hieronder een korte samenvatting van de review).
De Sonos Ray: mijn bevindingen in vogelvlucht
Audiofabrikant Sonos heeft met de Ray, Beam en Arc in totaal 3 soundbars in hun line-up die, mits uitbreiding, met een Sub en 2 One-speakers (als achterste luidsprekers) een home cinema set kunnen vormen. In 2020 is de Sonos Arc soundbar gelanceerd. De Arc is een top-of-the-line soundbar met een prijskaartje van 999 euro. In 2021 heeft Sonos de tweede generatie van de Beam (Gen 2) gelanceerd. De Beam behoort tot de middenklasse van soundbars met een prijs van 549 euro. Sinds 2022 is de derde en kleinste soundbar, de Ray, toegevoegd aan het gamma van Sonos’ soundbars.
De Sonos Ray is zeer capabel voor zijn grootte en financieel erg aantrekkelijk om tv-geluid te verbeteren. De verstaanbaarheid van dialogen is zeer vakkundig aangepakt. Dolby Atmos- en DTS-geluid is geweldig voor echte filmliefhebbers. Maar daar liggen de meeste kijkers niet echt wakker van. Dat ga je op de Ray overigens niet vinden. De spraak bij sportevenementen, spelprogramma’s, journaals, weerberichten, series, … moet wel duidelijk zijn. Met de Ray levert Sonos een praktische soundbar met een helder en pittig geluid. Deze telg is bovendien makkelijk te bedienen via de meeste intelligente IR-afstandsbedieningen.
Door het speakerontwerp van de Ray, is het geluid voorwaarts gericht en kan de soundbar probleemloos in een kast geplaatst worden. Zonder dat het geluid geblokkeerd wordt. Er zijn vier drivers, elk aangedreven door een klasse D versterker: twee centrale full-range ovale drivers met aan weerszijden een tweeter. De twee gepatenteerde, bijna U-vormige basreflex-poorten, zorgen voor extra diepe tonen zonder vervorming en resonanties. De tweeters blazen in een soort akoestische splitter die de hogere frequenties verspreidt. Een deel naar voren en een deel zijwaarts waardoor het geluid zich goed verspreidt.
Lees ook
Een blockbuster sound: een helderder en krachtiger geluid dan ooit mogelijk was bij een kleine alleenstaande soundbar. Perfect gebalanceerde stereo, heldere dialogen en een stevige dramatische sound. Aldus Sonos. Qua helderheid en details is dit een zeer goede soundbar voor de prijs. Wat de lagere frequentieweergave betreft, kan je hem zeker niet op vervormingen betrappen. Oversturing is niet mogelijk. Je mag voluit gaan met het volume. Vervorming zal je nooit horen.
All about that bass: Sonos Sub Mini
Een goede subwoofer geeft toch net iets extra om muziek en filmgeluiden diepte en punch te geven. Alsook een dramatisch en/of opwindend gevoel op te wekken. Bas is belangrijk voor de muziek van artiesten en noodzakelijk omdat het de kloof overbrugt tussen hoge tonen (gitaar), percussie (drums) en tegelijkertijd een ritmische en harmonische functie biedt. Ondanks het verborgen en subtiele geluid van de basfrequentie, speelt deze een cruciale/dragende rol in een muziekstuk.
Consumenten willen soms gewoon een subwoofer die een krachtige dreun kan geven zonder de buren te storen, in staat is tot filmische low-end uitbreiding, maar in een kast die gemakkelijk te verbergen is. En omdat fabrikanten zelden meer dan één of twee modellen in hun portfolio hebben, moet het ook even goed integreren met soundbars van verschillende competities. De Sub Mini is dus best een compacte subwoofer die toegevoegd kan worden aan de bestaande reeks van actieve, slimme luidsprekers/soundbars.
To install every Sonos speaker, all you need is a power source, wifi and the Sonos app. Dat zegt Sonos. Met andere woorden: voor de beste geluidservaring, plaats je de Sub Mini rechtop in de buurt van de luidspreker/soundbar waar je hem gaat gebruiken.
Als je de Sub Mini tegen een muur of meubel plaatst, laat dan voldoende ruimte over zodat de lucht vrij door de middentunnel kan bewegen. Connecteer de meegeleverde stroomkabel via de onderzijde van de Sub. Het statuslampje boven de connectie knop licht op. Zorg dat de speaker, waaraan je de Sub Mini wilt koppelen, reeds gekend is in de Sonos S2-app. Vervolgens is alles klaar voor installatie. Druk op de Connect-knop op de Sub Mini. Daarna kan je de Sub Mini toevoegen. Wacht even tot de Sub Mini met een redelijk luide dreun laat horen dat hij toegevoegd is. Nog even alles optimaliseren met Trueplay tuning via de applicatie zodat alle speakers, inclusief de subwoofer, afgestemd worden op de ruimte. In mijn geval de woonkamer, en de zetel waar je naar de tv kijkt. Klaar is Kees!
The Sub Mini is a mighty boy….
De Sub Mini heeft een cilindrisch ontwerp met een diameter van slechts 23 cm en een hoogte van 30,5 cm. Het is ‘verpakt’ in een stevig én volledig afgedichte ‘cabinet’ om de prestaties te maximaliseren en toch stabiel te blijven in een kleine kast. Binnenin creëren een paar tegengesteld gerichte woofers van 6 inch, elk aangedreven door een klasse D versterker, een force cancelling effect om ongewenste mechanische trillingen – veroorzaakt door de beweging van de drivers – te minimaliseren. Op die manier kan een laagfrequente respons gecreëerd worden die daalt tot 25 Hz.
Doordat de woofers tegengesteld staan, en daardoor gelijk in tegengestelde richting bewegen, gaan de mechanische trillingen door beide woofers elkaar neutraliseren waardoor de Sub Mini stabiel op zijn 4 stevige rubberen voeten blijft staan en dus niet gaat trillen. Tegelijk wordt door beide woofers de lucht in het middenkanaal samengeperst. De geluidsgolven gaan daardoor tegen elkaar botsen en versterken waardoor de Sub Mini veel krachtiger gaat klinken dan je normaal van een sub met 6 inch woofers zou verwachten. Het maakt niet uit in welke richting je de woofer draait. Zolang je zorgt dat het middenkanaal vrij blijft, en niet met een opening tegen de kast of muur staat.
De Sub Mini is verkrijgbaar in een standaard witte of zwarte monochrome afwerking (mat) met een Dyson-achtige pilvormige middentunnel die helpt om lucht efficiënt te verplaatsen. Qua uiterlijk roept dit tegelijkertijd de originele Sonos Sub op. De Sub Mini past heel goed bij de ingetogen esthetiek van Sonos. De zwarte versie is discreet terwijl de witte variant eerder opvallend is. De bouwkwaliteit lijkt over het algemeen vrij stevig.
De power- en ethernet-connectie zitten dusdanig verzonken, aan de onderzijde (lees: in de bodemplaat van de Sub), zodanig dat de kabels er vlot in gestoken kunnen worden. Zonder te knellen tegen de vloer. De pairing-knop en het statuslampje erboven tonen de voorzijde van de cilindervormige Sub Mini. Het statuslampje kan verschillende kleuren hebben en al dan niet flikkeren om zaken zoals verbinden, mute, foutmeldingen, … aan te geven. Via de Sonos-app kun je ervoor kiezen om het zeer discrete statuslampje toch volledig uit te laten.
Ik ben vruchteloos op zoek gegaan naar het vermogen van deze Sub Mini. Sonos raadt deze subwoofer aan voor kleine en middelgrote ruimtes en als aanvulling bij kleinere, meer betaalbare full-range speakers/soundbars zoals de Beam (Gen 2), Ray, One, One SL of IKEA Symfonisk-luidsprekers. Voor mijn ruimte van 5 op 5 meter (en 2,5 meter hoog) is de Sub Mini meer dan krachtig genoeg.
Which enhances the whole spectrum of sound of your system…
Eenmaal gesynchroniseerd met een soundbar of luidsprekersysteem, verplaatst Sonos de lage frequenties naar de Sub Mini terwijl het originele apparaat de middentonen en hoge tonen aankan. Deze verdeling van geluidsfrequenties gebeurt automatisch. Als je de Sub Mini uitschakelt of loskoppelt, keert de soundbar gewoon terug naar zijn normale full-range output.
Het niveau van de lage tonen, de EQ (equalizing) en de fase kunnen echter onafhankelijk aangepast worden in de Sonos-app. Hier kunnen ze ook geoptimaliseerd worden voor de akoestiek van je ruimte met behulp van de Trueplay-technologie van Sonos, zoals reeds vermeld.
Lees ook
De Sub Mini stuwt baslijnen in muziek en voegt een kamervullend geluid toe aan explosies en andere filmische dreunen/geluiden. De Ray klonk nog nooit dunner dan direct na het uitschakelen van de Sub Mini. Het tilt die prijsgunstige Sonos-soundbar echt naar een hoger niveau.
De Sub Mini zal geen kamerschuddende bas creëren, maar rondt het geluidsprofiel van de soundbar af, voegt diepte toe aan de lage tonen en maakt die andere luidsprekers vrij om tegelijkertijd scherpe hoge tonen te leveren. Dat betekent dat het meer toevoegt dan alleen maar bas, waardoor de audio over het hele spectrum naar een hoger niveau wordt getild. In tegenstelling tot de originele Sub van Sonos kan er slechts één Sub Mini aan een kamer toegevoegd worden.
But a heavy price-tag
De Sonos Sub Mini heeft een adviesprijs van 499 euro. Dat is weliswaar de helft van de klassieke Sub, die Sonos aanbeveelt om te gebruiken in grote kamers met de Arc, Five en Amp. Gaat het doelpubliek echter bereid willen zijn om bijna het dubbele van die prijs te betalen, om het geluid van hun basisluidspreker(s)/soundbar te verbeteren met een add-on-product dat duurder is dan de producten waarvoor hij ontworpen is…?
De Sonos-app: zonder gaat niet
De Sonos-app heeft ondertussen een upgrade gehad van S1 naar S2. Als je in de Google Play Store of Apple App Store zoekt op Sonos, kom je verschillende applicaties tegen. Het is de S2-versie die je nodig hebt. Wat je met de Sonos S2-app kan aanpassen, heb ik al besproken in mijn eerdere review van de Sonos Ray soundbar die je hier kan nalezen.
In principe kan je de app op zowel Android-smartphones als iPhones installeren. Wil je je ruimte laten scannen met behulp van Trueplay tuning, wat één van de belangrijkste functies van de app is? Dan heb je een iPhone nodig. Deze software werkt namelijk alleen op een iPad of iPhone. Android-apparaten worden dus niet ondersteund voor deze functie. De reden daarvoor? In alle Apple iOS-toestellen wordt steeds dezelfde microfoon gebruikt. Er zijn echter tal van Android-apparaten van verschillende merken die beschikken over verschillende type microfoons.
Voor het overige ga je de Sonos S2-applicatie waarschijnlijk één enkele keer gebruiken om even te experimenteren met de instellingen van de Sub Mini. Als de Sub Mini eenmaal geïntegreerd is in een systeem, vormt hij daarmee een geheel. Aanpassen van de EQ, Lipsync en groepsaudiovertraging heeft dan ook een effect op het geheel van samengevoegde speakers. Onder ‘Audio van de Sub’ kan je het niveau wijzigen van -15 tot +15. Ik heb dit gewoon terug op 0 ingesteld en zo gelaten.
Conclusie
De Sub Mini is een geweldige manier om meer diepte en/of punch toe te voegen aan een Sonos-geluidssysteem voor de helft van de exorbitante prijs van de originele Sub. Hij is niet goedkoop en alleen geschikt voor gebruikers van kleinere Sonos-systemen. Als je setup al redelijk high-end is (lees: de Sonos Arc en/of Sonos Five), zal de Sub Mini vermoedelijk geen gamechanger zijn.
Maar eigenaren van een Sonos Ray of Beam zullen merken dat dit hun bestaande soundbar transformeert en een geweldige manier is om het geluid te verbeteren zonder helemaal opnieuw te hoeven beginnen. Het design is strak, no nonsense en in de zwart kleur (mat) blijft de Sub Mini onopvallend.
Het toevoegen van de Sub Mini aan een reeds geïnstalleerde full-range Sonos speaker opstelling is piece of cake dankzij de Sonos S2-app. Met diezelfde applicatie is het geheel snel te optimaliseren met Trueplay tuning en eventueel aan te passen volgens de persoonlijke ‘smaak’ van de luisteraar.
Sonso Sub Mini
499 euro
Pros
- Mooi design, robuust gebouwd
- Eenvoudig integreerbaar en instelbaar
- Stuwt de Sonos speakers in een lagere prijscategorie naar een hoger niveau qua geluid (en in het geval van de Ray soundbar zeker te verkiezen boven de originele Sub van Sonos)
Cons
- Het blijft een relatief duur toestel
- Integratie enkel in een Sonos-systeem
- Een iOS-toestel is nodig om te kalibreren via Trueplay tuning
